Amaç: Bu çalışmada, post yuvası açılmış dişlerde farklı irrigasyon aktivasyon yöntemlerinin smear tabakasını kaldırmadaki etkinliklerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Gereçler ve Yöntem: Bu çalışmaya daha önce kanal tedavisi yapılmamış, tek köklü 40 adet alt çene küçük azı dişi kullanıldı. Çalışma boyu standardizasyonu için dişler 15 mm olacak şekilde dekorone edildi ve apikal açıklık #10 K-tipi eğe ile kontrol edildi. Dişler ProTaper Next X1, X2, X3 (Dentsply, Ballaigues, İsviçre) ile prepare edildi ve her eğe sonrasında kök kanalları 2 mL %2,5’luk NaOCl ile yıkandı. Kanal dolumlarından önce final irrigasyonu olarak sırasıyla 2 mL %2,5’luk NaOCl, 2 mL %17’lik EDTA, 2 mL %12’lik klorheksidin kullanıldı. Kök kanalları steril kâğıt konlar ile kurulandı ve tek kon yöntemi ile X3 (30/0.04) guta-perka (Dentsply) ve epoksi rezin esaslı kanal patı (Diadent Dia Proseal, Seoul, Kore) kullanılarak dolduruldu. Bir hafta sonra 1,2 ve 1,4 mm’lik post drilleri (Cytec, Hahnenkratt, Almanya) sırasıyla kullanılarak 10 mm uzunluğundaki post yuvaları açıldı. Her bir drillden sonra 2 mL salin kullanıldı. Dişler irrigasyon aktivasyon yöntemlerine göre 4 gruba ayrıldı. Grup 1, kontrol grubudur; 1 dakika boyunca 3 mL %17’lik EDTA kullanılarak bir enjektör (2,5 cc, 27 Gauge) kullanılarak, konvensiyonel yöntem ile irrigasyon yapıldı. Grup 2’de aktivasyon yöntemi olarak sonik sistem (Endo Activator, Dentsply), Grup 3’te pasif ultrasonik irrigasyon (PUI, Woodpecker DTE, Muenster, Almanya) ve Grup 4’te lazer aktivasyon sistemi (PIPs, Waterlase iPlus Biolase, Irvine, ABD) kullanıldı. Dişler bukkolingual yönde ikiye ayrılarak taramalı elektron mikroskobu X1000 ile X2000 büyütme altında smear tabakaları incelendi ve smear tabakasının uzaklaştırılma başarısı skorlandı.

Bulgular: Koronal ve apikal üçlüde PUI, orta üçlüde ise sonik aktivasyon daha başarılı bulundu. Ancak, aktivasyon yöntemleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu. Ayrıca, her bir aktivasyon yönteminin etkin olduğu alan karşılaştırıldığında, yöntemlerin post yuvasının koronal, orta ve apikal üçlüsündeki smear tabakasını uzaklaştırma etkinlikleri arasında anlamlı fark bulunmadı.

Sonuç: Koronal ve apikal üçlüde PUI ve orta üçlüde sonik aktivasyon sistemleri daha etkili olsa da yöntemler arasında anlamlı fark görülmedi.

Anahtar Kelimeler: Post yuvası, irrigasyon aktivasyon, smear tabakası, SEM

Aim: The aim of this study was to evaluate the effect of different irrigation activation techniques on removal of smear layer after post space preparation.

Materials and Methods: Forty singlerooted mandibular premolars were selected. For standardization of working length, the teeth were decoronated as 15 mm and apical patency was confirmed by K-file #10. Premolars were prepared with ProTaper Next X1, X2, X3. Between each file, root canals were irrigated with 2 mL 2.5% NaOCl. Before obturation, 2 mL 2.5% NaOCl, 2 mL 17% EDTA, 2 mL 12% chlorhexidine were used for the final irrigation. Afterward they were dried with sterile paper points and obturated with single cone X3 and epoxy resin cement. A week later 10 mm post space preparation was made with 1,2 and 1,4 mm fiber post drills. Within each drill 2 mL saline was used and teeth were randomly divided into 4 groups based on their irrigation activation techniques. Group 1 was control group and irrigation was made with a conventional needle with 3 mL 17% EDTA for 1 minute and afterward rinsed with 5 mL sterile saline. For Group 2 activation technique was made with sonic system (Endo Activator), for Group 3 activation technique was made with ultrasonic system (Woodpecker DTE), for Group 4 activation technique was made with laser activation system (Waterlase) with 1.5 W, 2 Hz, 0 water and 0 air. Finally, teeth were cut off into 2 pieces buccolingually and they were examined using backscattered electron scanning microscope under X1000 and X2000 magnification to evaluate the amount of smear layer removal.

Result: At coronal and apical third, PUI was more successful and at middle third sonic activation was more successful. However, there was no statistically significant difference among activation techniques. Besides, when the effective area of each activation techniques compared, there was no significant difference in the removal efficiency of smear layer in the apical, middle, and coronal third of the post space.

Conclusion: Although there was no significant difference among irrigation activation techniques, PUI was more successful at coronal and apical third and sonic activation was more successful at middle third.

Keywords: Post space preparation, irrigation, activation, smear layer, SEM