Akademik Veri Yönetim Sistemi
sa.129, ss.189-205, 2022 (Hakemli Dergi)
İnsanın içinde yaşadığı toplumla birlikte kendini en iyi yansıttığı yapı tipi konuttur. Mimarlık tarihi içerisinde evler, kullanılan malzeme ve biçimlenişleriyle içinde bulunduğu bölgeyi ve toplumu en iyi şekilde yansıtan türler olarak görülmektedir. Geleneksel konut mimarisi hem iç hem de dış yapı elemanlarıyla gösterişten ziyade ihtiyaca ve kullanıma dönük olarak tasarlamıştır. Geleneksel konut mimarisinde dış yapı elemanı olan çıkmalar, yapıların hem işlevsel hem de görsel anlamda tamamlayıcıları olmuştur. Çıkmalar, konutların iç mekândan dışa doğru genişlemesini sağlarken; dış cephe de de konuta estetik bir zenginlik katarak, geleneksel konutları dış mekânda şenlendiren önemli unsurlar olmuştur. Geleneksel konutlardaki içe dönük yaşam biçimi, üst katlardaki çıkmalarla kısmen kırılmıştır. Çıkmalar, konutun sokağa açılmasını ve dış çevre ile ilişkisini artırmıştır. Geleneksel Gürün evlerinin büyük çoğunluğu, dış cephelerinde çeşitli tiplerde çıkmalar bulundurur. Bu çalışmanın amacı; Sivas ilinin Gürün ilçesinde bulunan Geleneksel Konutların dış cephe düzenlemelerinde yer alan çıkmaların gruplandırılarak sınıflandırılmasının yapılmasıdır. Çalışma, 2014 yılında tamamlanan “Gürün’de Konut Mimarisi” isimli yüksek lisans tezinden uyarlanarak hazırlanmıştır (Karabulut, 2014). Çalışmada Gürün ilçe merkezinde, araştırmada yer almasına karar verilen 24 Geleneksel Konut hem iç hem de dış mekânlarıyla incelenmiş ve çıkma özellikleri tespit edilmiştir. Çıkmalar benzer ve farklı yönleri ortaya konularak çalışmada ele alınmıştır.
Housing is the type of building in which people best reflect themselves together
with the society they live in. In the history of architecture, houses are seen as the
types that best reflect the region and society in which they are located, with the
materials and configurations used. Traditional residential architecture has been
designed with both interior and exterior building elements for needs and usage
rather than showing off. The protrusions, which are the exterior building elements
in traditional residential architecture, have been complementary to the buildings
both functionally and visually. While the overhangs allow the residences to expand
from the interior to the outside; The exterior has olso been an important element
that enlivens the traditional houses in the exterior, adding an aesthetic richness to
the house. The introverted lifestyle in traditional residences has been partially
broken by the overhangs on the upper floors. The overhangs have increased the
opening of the house to the street and its relationship with the outside environment.
The majority of traditional Gürün houses have various types of overhangs on their
exteriors. In the study, 24 Traditional Houses, which were decided to be included
in the research, in the town center of Gürün were examined with both their interior
and exterior spaces and their protrusion features were determined. Outcomes are
discussed in the study by revealing their similar and different aspects.