Alman Dili ve Türk Dilindeki "El" ile İlgili Deyimlerin Metafor Analizi ve Dil Öğretimi Kapsamında Yansıması


DEMİR K.

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, cilt.25, sa.2, ss.477-484, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Bilişsel dilbilime bakıldığında, bilişsel dilbilim, bilişsel bilimin alt kollarından biridir. Bu bağlamda bilişsel bilim, bir çok farklı bilim alanından oluşan yeni bir alana ev sahipliği yapar ve bu alandan biri de Bilişsel dilbilimdir. Bilişsel dilbilimi, Bilişsel bilimlerin bünyesinde dil gelişimini ele aldığı bilişsel gelişim süreçleri ile birlikte ön plana çıkmıştır. 20. yüzyılın son çeyreğinde, yani 1980'lerde bilişsel dilbilim, bilgisayar dilbilimiyle birlikte yeni bir önem kazandı. Bu anlamda, bu alandaki sürecin sadece zihinsel işlevlerle değil, aynı zamanda dili ve zihni anlamlandıran bedenle birlikte anlam dünyasını oluştururken bir bütün olarak çalışması gerektiğini ortaya koymuştur. Önceki çalışmalarda dil edinimi ve dil süreçlerini sadece zihinsel işlevlere dayalı olarak açıklamaya çalışan araştırmalar bu soruna yol açmıştır. Bu çalışmanın amacı, iki farklı kültürün farklılıkları ve benzerliklerindeki deyimleri çağdaş metafor teorisi temelinde analiz etmek ve örneklerle açıklamaya çalışmaktır. Metaforlar yalnızca konuşma sanatının bir parçası değildir. Metafor, hem bilişsel hem de duygusal olarak kavramın davranış ve düşüncelerinin bilgisini de içeren kavramın genel anlamıdır. Lakoff ve Johnson'ın (1998) bu tanımına dayalı olarak yapılan bu çalışması, el ile ilgili Almanca ve Türkçe deyimleri keşfedecek, aynı konudaki iki farklı kültürün farkındalığını ortaya çıkarmaya çalışacaktır. Aynı zamanda dil öğretimi ile ilgili örnekler, tavsiye ve öneriler sunulmuştur.