Isparta Aya Yorgi (İshotya) Kilisesi’nin Mimari Özelliklerinin Analizi ve Koruma Önerisi


Creative Commons License

Certel Y. B., Açıkel M.

Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.27, sa.3, ss.351-365, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

 Tarihi yapılar ait oldukları dönemin kültürü, medeniyeti, sanatı ve toplumsal yapısı hakkında önemli bilgiler verirler. Ancak toplumsal veya teknolojik değişimlere ayak uyduramayan yapılar zamanla işlevlerini ve kullanıcılarını kaybederek âtıl duruma düşmekte ve bakımsız kalarak yok olma sürecine girmektedirler. Tarihi yapıların korunmasında yeni işlevle kullanımı oldukça etkili bir koruma yöntemidir. Bu yöntemle tarihi yapıların özgün kimliğine, mimarisine ve konumuna uygun yeni ihtiyaçlar doğrultusunda tekrar kullanıma açılması, bu yapıların düzenli bakımlarının yapılarak varlıklarını devam ettirmelerini sağlamakta ve aynı zamanda kültürel ve ekonomik faydalar üretmektedir. Bu çalışma kapsamında Isparta kentinde bulunan Aya Yorgi Kilisesi’nin tarihsel süreçte geçirdiği dönüşüm, yapının Isparta kent tarihindeki yeri ve yapının kullanıcıları, sosyal ve kültürel özellikleri, mimari nitelikleri ve mevcut durumu gibi nitelikleri nitel araştırma yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Yapının mekânsal kurgusu, cephe özellikleri, iç mekanındaki mimari donatılar, bezemeleri, strüktürel yapısı ve kullanılan yapı malzemeleri gibi mimari bilgileri ve korunmuşluk durumu, yapılan saha araştırmaları ve rölöve çalışmalarıyla tespit edilerek belgelenmiş ve analiz edilmiştir. Yapının mimarisini ve kimliğini oluşturan tüm bu özellikleri göz önüne alınarak bu değerli kültür mirasının gelecek nesillere aktarılabilmesi için sürdürülebilir koruma anlayışının oldukça etkili bir enstrümanı olan yeniden işlevlendirme yoluyla korunmasına yönelik öneriler getirilmiştir.