Alaşehir (Manisa) ve Çevresinde Yetişen Bazı Geofitlerin Etnobotanik Açıdan İncelenmesi

SARGIN S. A., Selvi S., Akçiçek E.

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, cilt.29, sa.2013, ss.170-177, 2014 (Hakemli Dergi)

Özet

Geofit bitkiler, gövdesi toprak altında oluşan ve değişime uğrayarak besin depo etme özelliği kazanmış, soğanlı, tuberli ve rizomlu bitkilere verilen genel isimdir. Türkiye florasında, 73 cinse bağlı 816 geofit türü doğal olarak yetişmektedir. Bu çalışmada Alaşehir’ in (Manisa) kırsal kesimlerinde yaşayan yöre halkının doğal ortamlarından topladığı ya da bahçesinde yetiştirdiği geofit bitkiler araştırılmıştır. 2009-2011 yılları arasında Alaşehir ve çevresinde yürütülen bu çalışmada, önceden belirlenmiş 6 belde ve 43 köye gidilerek halkın çeşitli amaçlarla kullandığı geofit bitkiler tespit edilmiştir. Tespit edilen bitkilerin toplandığı lokalitelerden örnekler alınarak laboratuvara getirilmiş ve Türkiye Florası’na göre teşhisleri gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda 8 familyaya ait 60 geofit taksonun yöre halkı tarafından gıda, süs ve şifa amaçlı kullanıldığı belirlenmiştir. Geofit bitkilerin bulunduğu familyalar; Amaryllidaceae, Araceae, Asparagaceae, Iridaceae, Liliaceae, Orchidaceae, Primulaceae ve Ranunculaceae olarak tespit edilmiştir.

Geophyte plants is a general name given to plants which under the ground body such as bulbs, tubers and rhizomes, gained ability to store nutrients. 816 Geophyte species belonging to 73 genera have been registered in Flora of Turkey. In this study, Geophyte plants which collected by the local people living in rural areas like Alaşehir (Manisa) mountains or gardens, were investigated. The geophyte plants used for various purposes by the local public are identified with this study conducted between 2009-2011 in Alaşehir and its surrounding area, preset 6 towns and 43 villages. Examples of the plants identified in their localities are collected and brought to the lab, and diagnosed according to the Flora of Turkey. At the end of the study, 60 taxa belonging to 8 families of Geophytes used for food, ornamental and healing purposes by the local people are determined. The Geophyte families has been detected as; Amaryllidaceae, Araceae, Asparagaceae, Geraniaceae, Iridaceae, Liliaceae, Orchidaceae, and Primulaceae.