Ders Bilimi


YAYLACI F.

Siyasal Kitabevi, Ankara, 2013

  • Yayın Türü: Kitap / Ders Kitabı
  • Basım Tarihi: 2013
  • Yayınevi: Siyasal Kitabevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ders biliminin uğraşı alanı dersin kendisidir. Bu eserde ders bilimi kapsamında dersin tanımlanması, planlanması, yapılandırılması, organizasyonu, uygulanması, yönetilmesi, denetlenmesi, değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca iyi bir ders için istekler sıralanmış ve bazı işaretler formüle edilmiştir. Dersin şekillendirilmesi için bazı öneriler sunulmuştur. İlaveten ders için gerekli olan yeterlilikler tartışılmıştır. Zaman içinde ders kültüründe değişiklikler olmuştur. Öğrencilerin öğrenmelerini teşvik eden veya engelleyen ders üzerine vurgu yapılmıştır. Sosyal öğrenmenin etkisinin arttığı günümüzde dersin etkisi sorgulanmıştır.

Öğretmen ve öğrenciler, iyi bir ders yapmak istiyorlarsa, dersi geliştirmeleri zorunludur, gerçi iyi ders için tek bir reçete yoktur. Kaliteli bir ders için birçok kriter geliştirilebilir. Ancak “Bütün yollar Roma’ya çıkar” anlayışı burada da geçerlidir. Yine de bu kriterler düşünmemize yardım edebilir, öğrencileri yetiştirmede ve öğrenimleri boyunca iyi dersin özel işaretlerini analiz edebilir,
onlarla birlikte çalışabilir ve bazı dersler geliştirilebilir. Öğrenme başarısı üzerinde güçlü etkisi olan işaretler saptanmıştır. Örneğin, dersin planlanmasında açık yapı, dersin kalitesi, açık başarı beklentisi gibi. Diğer taraftan içerik durumu, ders materyalleri, sınıfın büyüklüğünün öğrenme üzerinde az etkili olduğu görülmüştür. Ders iklimi de düşündüğümüzden daha az etkidir. Derste davranışların uyumu, öğrenme üzerinde pozitif etkiye sahiptir. Öğretmen konuşmalarının açık ve anlaşılır olması, dersin iyi yapılandırılması ve öğrenme temposunu ustaca ayarlama gibi unsurlar dikkate alınması gereken kriterlerdir. Bu nedenle eserde dersin nasıl olması gerektiğine ve dersini geliştirmek isteyenler için yeni bir takım yönelimlere yer verilmiştir.
Okul, öğrenci ve öğretmeni aynı anda derste buluşturan bir binadır. Okulda geçen süre insanın yaşamını planlıyor, ne öğrenmesi gerektiğini belirliyor. Öğretmen ve öğrenci okulda çok yoğun bir iletişim ve etkileşim içinde.
Okulun görevi, toplumun ihtiyaç duyduğu insan modelini yetiştirmektir. Bu görevi okul adına öğretmenler üstlenmektedir. Öğrenci, sabahları erken kalkmak zorundadır. Sabah okula geldiğinde öğrenci, kendini dersin içinde bulmaktadır. Oysaki onların kişisel tercihlere göre değişen bir aktivite ya da okuldan sonra futbol oynamak gibi önemli işleri vardır. Bir öğrenci tatil dönüşü tekrar okula dönecek ve öğrendiklerini geri getirecek…

Öğretmen, sınıfta cümle, sayı, işaret, sembolleri yazarak veya konuşarak, öğrencilere anlattıklarını yazılı ya da sözlü tekrar ettirmektedir. Öğrencilerin beklentileri ihtiyaç duydukları şeyler, derse ve öğretmene bağlı…

Derse girerken, öğrenci-öğrenciye, öğretmen-öğrenciye, öğrenci-öğretmene, öğretmen-öğretmene hala birbirine “iyi dersler” temenni ediyor. Peki, gerçekten dersler iyi geçiyor mu? Dersi iyi yapan nedir? İyi bir dersin niteliği, yapısı, ögeleri, planı, organizasyonu, işlenişi, kültürü ve değerlendirmesi nasıl olmalıdır? İyi bir ders nasıl yapılır? Yaşamımız ders ve imtihanlarla dolu! Genellikle dakikalar ile sınırlı olan içeriğe yönelik kazanımların elde edildiği sıkıcı bir süre, ders! Az sonra başlıyor.

İyi dersler!