Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Konya, Türkiye, 7 - 09 Kasım 2014, ss.178-179
Bu çalışmanın amacı, üniversitede okuyan öğrencilerin psikolojik iyilik hali durumlarının serbest zaman engelleri ile baş etme stratejileri üzerine etkisini incelemektir. Bu araştırma, ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Çalışmaya Akdeniz Üniversitesinde eğitim gören 18-34 yaşları arasında 250 kadın (Ort=20.29; SS=1.92) ve 250 erkek (Ort=21.27; SS=1.62) olmak üzere toplam 500 öğrenci (Ort=20.78; SS=1.84) katılmıştır.
Katılımcıların psikolojik iyilik halini ölçmek için Ryff (1989) tarafından geliştirilmiş olan ve Akın tarafından (2008) Türk kültürüne uyarlanmış olan “Psikolojik İyilik Hali Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek 84 sorudan ve 6 alt boyuttan oluşmaktadır. Bu alt boyutlar; Özerklik, Çevresel Hâkimiyet, Bireysel Gelişim, Diğerleriyle Olumlu İlişkiler, Yaşam amaçları ve Öz-kabul olarak adlandırılmaktadır. Elde edilen güvenirlik katsayıları 0.86-0.93 arasında değişirken, bu çalışma için ölçeğin genelinde ilişkin iç tutarlılık katsayısı .93 iken, ölçeğin alt boyutlarına ilişkin iç tutarlılık katsayıları sırası ile .64, .68, .64, .82, .72 ve .70 olarak saptanmıştır.
Katılımcıların serbest zaman engelleri ile baş etme stratejilerini belirlemek için Hubbard ve Mannell (2001) tarafından geliştirilen, Elkins (2004) tarafından rekreasyonel kampüs sporlarına modifiye edilen ve Beggs, Elkins ve Powers (2005) tarafından geçerliği doğrulanan, Türk üniversite öğrenciler için Türkçe adaptasyonu Yerlisu Lapa (2012) tarafından gerçekleştirilmiş olan “Serbest Zaman Engelleri ile Baş Etme Stratejileri Ölçeği (SZEBSÖ)” kullanılmıştır. Orijinal ölçek toplam 31 maddeden ve 6 alt faktörden oluşmaktadır. Bu alt faktörler; Zaman Yönetimi Stratejileri, Beceri Kazanma Stratejileri, Kişilerarası İlişkiler, İçsel Onaylama Stratejileri, Fiziksel Uygunluk Stratejileri ve Finansal Yönetim olarak adlandırılmaktadır. Yapılan güvenirlik analizinde Cronbach’s alpha katsayısı 0.85-0.91 arasında değişirken, bu çalışma için ölçeğin genelinde ilişkin iç tutarlılık katsayısı .76 iken, ölçeğin alt faktörlerine ilişkin iç tutarlılık katsayıları sırası ile .66, .70, .70, .71, .73 ve .66 olarak saptanmıştır.
Verilerin analizinde, Pearson Momentler Çarpım Korelasyonu ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.
Verilerin analizi sonucunda; Özerklik alt boyutu hariç psikolojik iyilik hali toplam puanı ve tüm alt boyutları ile toplam serbest zaman engelleri ile baş etme stratejileri puanı arasında pozitif doğrusal ilişki olduğu ortaya konulmuştur (p < 0.01).
Basit doğrusal regresyon analizi sonucu; toplam psikolojik iyilik hali puanı (t = 4.87, p < .001, β = .21); Çevresel hâkimiyet (t = 5.88, p < .001, β = .25); Bireysel gelişim (t = 3.86, p < .001, β = .17); Diğerleriyle olumlu ilişkiler (t = 4.02, p < .001, β = .17); Yaşam amaçları (t = 4.20, p < .001, β = .18) ve Öz-kabul (t = 4.64, p < .001, β = .20) alt boyutlarında toplam serbest zaman engelleri ile baş etme stratejileri puanını anlamlı düzeyde açıkladığı saptanmıştır.
Sonuç olarak; literatürde olumlu algıların baş etme stratejileri üzerinde etken olduğu vurgulanmaktadır (Dupuis ve Smale, 1995; Lindwall ve Lindgren, 2005; Sacker ve Cable, 2005). Bu olumlu algılardan en önemlilerinden biri olan psikolojik iyilik hali Ma ve ark. (2012) tarafından yapılan çalışma ile ortaya konulmuş ve bireylerin psikolojik iyilik hali serbest zaman engelleri ile baş etme stratejilerini anlamlı bir şekilde açıkladığı saptamıştır. Bu doğrultuda çalışmamızın sonuçları literatür ile paralellik göstermektedir.
Bu çalışmanın en önemli sınırlılığı çalışmadan elde edilen verilerin sadece tek bir üniversite ve sınırlı örneklem grubu ile gerçekleştirilmesidir. İleriki çalışmalarda psikolojik iyilik hali, serbest zaman engelleri ile baş etme stratejileri ve serbest zaman egzersiz düzeyi arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Psikolojik İyilik Hali, Serbest Zaman Engelleri ile Baş etme Stratejileri, Üniversite Öğrencisi
The purpose of the study is to investigate the impact of psychological well-being on leisure negotiation of university students. This study was conducted in the relational screening model. The study population consisted of 250 female (M=20.29; SD=1.92) and 250 male (M=21.27; SD=1.62) totalling 500 university students (M=20.78; SD=1.84) from Akdeniz University with the ages ranging between 18 and 34.
For testing the psychological well-being of participants “The Scales of Psychological Well-being (SPWB)” which was developed by Ryff (2008) and adapted to Turkish culture by Akın, 2008) was utilised. The scale consisted of 84 items and six sub-dimensions. This sub-dimensions were; autonomy, environmental mastery, personal growth, positive relationships with others, purpose in life and self-acceptance. The resulting reliability coefficients ranged between 0.86-0.93 and for the present study, while internal consistency of the general of the scale was .93; internal consistency coefficients for the sub-dimensions of the scale were found to be .64, .68, .64, .82, .72 and .70 respectively.
For testing the leisure negotiation strategies of participants “Leisure Negotiation Strategies Scale (LNSS)” which was developed as a scale by Hubbard and Mannell (2001), modified to recreational campus sports by Elkins (2004) and whose validation has been verified by Beggs et al. (2005) was utilised. This scale is adapted into Turkish for university students by Yerlisu Lapa (2012). The scale consisted of 31 items and related to six basic negotiation strategies: time-management strategies, skill-acquisition strategies, interpersonal relations, intrapersonal validation strategies, physical fitness strategies and financial management. The resulting reliability coefficients ranged between 0.85-0.91 and for the present study, while internal consistency of the general of the scale was .76; internal consistency coefficients for the factors of the scale were found to be .64, .68, .64, .82, .72 and .70 respectively.
The Pearson correlation techniques and simple regression analysis were employed for the statistical analysis of the study.
As results of the analysis; there is a statistically significant positive linear relationship between total psychological well-being score and the sub-dimensions (excluding autonomy sub- dimension) and leisure negotiation (p < 0.01).
Regression analysis shows that total psychological well-being score (t = 4.87, p < .001, β = .21); environmental mastery (t = 5.88, p < .001, β = .25); personal growth (t = 3.86, p < .001, β = .17); positive relationships with others (t = 4.02, p < .001, β = .17); purpose in life (t = 4.20, p < .001, β = .18) and self-acceptance (t = 4.64, p < .001, β = .20) sub-dimensions was the predictors of leisure negotiation..
In Conclusion; the literature emphasize that positive perceptions are effective on leisure negotiation (Dupuis and Smale, 1995; Lindwall and Lindgren, 2005; Sack and Cable, 2005). The one of the positive perception is psychological well-being was introduced by Ma et al. (2012) and in their study the individuals’ psychological well-being was the predictors of leisure negotiation. In this respect, our results are in line with the literature.
The most important of this study’s limitation is that the data was collected from only one university and sample was not sufficient enough. In future studies, can be looked into correlation between psychological well-being, leisure negotiation and leisure time exercise and can be advised to test with testing structural model.
Key words: Psychological Well-Being, Leisure Negotiation, University Students