Sarıgöl (Manisa) Yöresinin Geleneksel Gıdalarda Kullanılan Yabani Otları


SARGIN S. A., Selvi S.

4.Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, Adana, Türkiye, 17 - 19 Nisan 2014, ss.937-940

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Adana
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.937-940
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Manisa ilinin önemli ilçelerinden birisi olan Sarıgöl, Gediz ovasının başlangıç noktasının doğusunda yer almaktadır. İlçenin doğusunda Denizli iline bağlı Güney ilçesi ve Uşak iline bağlı Eşme ilçesi, Güneyinde  Buldan ve Kuyucak, Batısında ise Alaşehir ilçesi vardır. Bu çalışmada, Sarıgöl ve çevresinde geleneksel olarak tüketilen gıdalar ve bu gıdaların içeriğinde kullanılan yabani otlar ele alınmıştır. Yabani otlar; kültüre alınmadan doğal ortamlarda yetişen ve yetişmesi için özel bir bakıma ihtiyacı olmayan bitkiler olarak tanımlanmaktadır. Çalışma süresince, Sarıgöl ve çevresinde çeşitli gıdaların yapısına katılan   39 farklı bitki türü ele alınmıştır. Gıdalarda kullanımı tespit edilen bitkiler daha sonra Türkiye florası adlı eserden faydalanılarak teşhişleri yapılmıştır.  Araştırma sonucunda yabani otların kullanıldığı gıda çeşitleri belirlenmiş, ayrıca yabani otların etnobotanik kullanımlarına da değinilmiştir. Geleneksel gıda olarak yabani otların en çok yemeklerde kullanıldığı görülmüş, bunun dışında, peynir, tatlı, ekmek ve içeceklerde de kullanımı olduğu tespit edilmiştir. Tahinli Pide, Çakırlı Pide, Kabak aşı, Dorak aşlı, Ekmek dolması, Ispanaklı ve Kabaklı Pide bölgede en çok bilinen geleneksel gıdalar olduğu tespit edilmiştir. Ispanak (Spinacia oleracea), kereviz (Apium graveolens), lahana (Brassica oleracea var. capitata), turpotu (Raphanus sativus), pazı (Beta vulgaris subsp. cicla), fasülye (Phaseolus vulgaris), börülce (Vigna unguiculata), bakla (Vicia faba), kabak (Cucurbita moschata) ve  Isırgan (Urtica dioica) türlerinin ise yörede en çok yemeği yapılan yabani otlar  olduğu görülmüştür.

Anahtar Sözcükler: Sarıgöl, Manisa, Etnobotanik, Geleneksel Gıdalar, Yabani otlar.