Medyada Namus Adına İşlenen Cinayetler: Erkek Kurbanlar Üzerine Bir Çalışma


Creative Commons License

Adak N.

Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, cilt.VII, sa.2, ss.15-25, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: VII Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2017
  • Doi Numarası: 10.13114/mjh.2017.345
  • Dergi Adı: Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.15-25
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, çeşitli kaynaklardan beslenen namus anlayışının medya aracılığıyla yeniden üretilip üretilmediğini namus cinayetlerinin erkek kurbanlarını konu alan gazete haberleri vasıtasıyla ortaya koymayı amaçlamaktadır. Makale ayrıca namus cinayetlerinin erkek kurbanlarının haberlerde nasıl yer aldıkları, bu haberlerin kadın kurbanlara ilişkin haberlerden farklı bir şekilde sunulup sunulmadığı, şiddeti normalleştirme ve meşrulaştırma biçimlerini de araştırmayı hedeflemektedir.

Çalışma kapsamında öncelikle ulusal çapta günlük yayın yapan iki gazetede (Radikal ve Posta) 2012-2014 yıllarında yayınlanan namus cinayeti haberleri taranmıştır ve bu haberler içinde namus adına işlenen cinayetlerden kurbanın erkek olduğu haberler seçilmiştir. Seçilen haberler eleştirel söylem analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir.

Çözümleme sonucunda kurbanın erkek olduğu namus cinayeti haberlerinde de kurbanın kadın olduğu namus cinayeti haberlerine benzer olarak namus kavramının cinsellik ve kadın bedeni üzerinden tanımlandığı ve ona zarar veren erkeklerin ölümle cezalandırılarak namusun “temizlendiği” vurgulanmaktadır. Namus adına işlenen kadın cinayetlerinin faillerinin büyük çoğunluğunu erkekler oluştururken namus adına öldürülen erkeklerin failleri, namusu “kirletilen” kadınlar veya onların baba, erkek kardeş gibi erkek yakınları olabilmektedir. Araştırmanın çarpıcı verilerinden birisi de haber metinlerinde failin cinayeti namus gerekçesiyle işlediğini belirtilerek toplumdaki saygınlığını yeniden kazanma talebinin vurgulanmasıdır. Bu durum eril tahakküme dayalı cinsiyetçi şiddet söylemini pekiştirici bir rol oynamaktadır. Ayrıca bazı haber başlıklarında ‘namus’, ‘töre’ kavramlarının kullanıldığı da gözlenmiştir. Bu durumun da haber aracılığıyla namus bahaneli cinayetlere ilişkin cinsiyet rejiminin ve cinsiyetçi ideolojinin pekiştirilip yeniden üretilmesine katkı sunduğu iddia edilebilir.

This study aims to reveal whether the understanding of honour reinforced by different resources is reproduced by the media through news about male victims. It also aims to explore how male victims are presented in the news; whether that news is put forward differently than the news about female victims and the ways of justifying and normalizing the violence.

Within the scope of the study, the news about honour killing is evaluated via two national newspapers published daily (“Radikal” and “Posta”) between the years 2012 and 2014. Among the news, the ones with male victims of honour killing were chosen. The selected news were analysed through critical discourse analysis method.

As a result of the analyses, it is emphasized that the notion of honour is described through sexuality and woman's body similarly in both the news about female victims and the ones about male victims. It furthermore displays that honour is “cleansed” by the murder of the men who disrupt that description. The perpetrators of the men murdered in the name of honour can be the women whose honour is “blemished” or their male acquaintances like fathers or brothers while the perpetrators of the women killing in the name of honour are mostly men.  One of the striking findings of the study is that the news’ reports emphasize the perpetrator’s demand to regain his social respect by stating that he commits the crime on the grounds of honour. This situation has a role to reproduce the sexist discourse about violence based on male hegemony. It is observed that such words as “honour” and “custom” are used in headlines, as well. Therefore, it could be asserted that this situation contributes to the reproduction of sexist ideology and sexual order related to honour-based murders.