Akademik Veri Yönetim Sistemi
Turkish Journal of Bioethics, cilt.7, sa.2, ss.47-58, 2020 (Hakemli Dergi)
Özet: Hemşirelerin bakım sürecinde yaşanan olayların etik boyutunun olup olmadığını anlayabilmesi ve
etik sorunla karşılaştığı noktada uygun kabul edilebilir kararlar verebilmesi için etik duyarlılığa sahip olması
gereklidir. Etik ilkelere dayalı davranış; tutum ve davranışlara yön veren kişisel değerlerin bir uzantısıdır.
Etik açıdan uygun karar verme sürecinde hemşirenin kendi değerlerini tanıması önemlidir. Bu çalışmada,
hemşirelerin kişisel değerleri ve etik duyarlılık düzeylerinin belirlenmesi ve kişisel değerler ile etik duyarlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, tanımlayıcı ve ilişkisel
araştırma tasarımı kullanılmıştır. Çalışmaya etik kurul ve kurum izni alındıktan sonra başlanmıştır. Bu
çalışmanın verileri, Mayıs 2018 ile Mart 2019 tarihleri arasında bir üniversite hastanesi kliniğinde çalışan
114 hemşirenin bilgilendirilmiş onamları alındıktan sonra yüz yüze anket yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin
toplanmasında; hemşirelerin tanıtıcı bilgilerini içeren “Bilgi Formu”, “Salford- Scott Hemşirelik Değerleri
Ölçeği” ve “Byrd’nin Hemşirelere Yönelik Etik Duyarlılık Testi” kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra parametrik ve non parametrik testler kullanılmış, ölçekler arası ilişkinin değerlendirilmesinde ise Spearman korelasyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelerin
etik duyarlılıklarının orta düzeyde (22,798 ±3,27), en çok önem verilen kişisel değerden en az önem
verilen değer sırasının entelektüel merak, eğitsel başarı, kendini kontrol etme, dürüstlük, özgecilik ve
dindarlık olduğu belirlenmiştir. Etik ve değerler konusunda eğitim alanların hemşirelik değerleri ölçeği toplam puan ortalamalarının ve alt boyut alanlarından entelektüel merak, eğitsel başarı, kendini kontrol etme
ve dindarlık boyutu puan ortalamalarının eğitim almayanlara göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Tartışma ve Sonuç: Bu çalışmada hemşirelerin etik duyarlılıklarının orta düzeyde olduğu
ve kişisel değerler ile etik duyarlılık arasında bir ilişki olmadığı görülmüştür. Etik duyarlılığı yüksek ve kişisel
değerlerinin farkında olan bir hemşire, etik karar verme sürecini etkili şekilde yönetebilir ve uygun hasta
bakımını sağlayarak, hasta memnuniyeti ve bakım kalitesini arttırabilir. Bu bağlamda, hemşirelik yöneticilerinin hizmet içi eğitimlerde etik konularına yönelik daha kapsamlı içerikler hazırlayarak programlarını
oluşturmaları, var olan programları da etik konu başlıkları ile güçlendirmeleri önerilmektedir. Hemşirelerin
kişisel değerlerini ve etik duyarlılık düzeylerini etkileyen değişkenlerin daha anlaşılır olabilmesi açısından
nitel çalışmaların katkısı olacaktır
Abstract: Nurses need to have ethical sensitivity in order to understand whether there is an ethical dimension to the events experienced in the care process and to make appropriate decisions at the point where they
encounter an ethical problem. Behavior based on ethical principles; It is an extension of personal values that
guide attitudes and behaviors. It is important for nurses to recognize their own values in the ethical decision
making process. This study was carried out to determine the relationship between ethical sensitivity and personal values of nurses. Methods: The descriptive and relational research design was used in the study. Ethics
committee and institutional permission of the study was obtained. The study collected data from face-to-face
questionnaires from 114 nurses working in a University Hospital clinics between July 2018 and March 2019.
Ethics committee, institution permission and written consent were obtained. In collecting data; “Information
Form” containing the introductory information of nurses, “Salford-Scott Nursing Values Scale” and “Byrd’s
Ethical Sensitivity Test for Nurses” were used. In addition to descriptive statistics, parametric and nonparametric tests were used in the analysis of the data, and Spearman correlation analysis was used to evaluate the
relationship between the scales. Results: The ethical sensitivity of the nurses was determined to be moderate.
In the scale of values, it was determined that the nurses obtained scores from the dimensions of intellectual
curiosity, self- control, educational achievement, honesty, alturism and religiosity from the highest score to the
lowest score, respectively. It was determined that the total score averages of the nursing values scale of those who
were trained in ethics and values and the intellectual curiosity, educational achievement, self- control and
religiosity dimension scores were significantly higher than those who did not receive education. Discussion
and Conclusion: In the study, it was seen that the ethical sensitivity of the nurses was at a medium level and
there was no relationship between personal values and ethical sensitivity. A nurse who is highly ethical and
aware of her personal values can effectively manage the ethical decision making process and increase patient
satisfaction and quality of care by providing appropriate patient care. In this context, it is recommended that
nursing managers create training programs for ethical sensitivity and values in in-service trainings and strengthen existing programs. It is recommended to conduct qualitative studies on variables that affect the personal
values and ethical sensitivity levels of nurses