Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜRKİYE III. BİTKİ KORUMA KONGRESİ BİLDİRİMLERİ, Van, Türkiye, 15 - 18 Temmuz 2009, ss.1
Sarımsak ve sogan Türk mutfagının ve damak tadının en önemli sebzelerindendir. Sogan ve sarımsakta görülen
pek çok virüs hastalıgı olusturdukları simptomlardan dolayı kolaylıkla fark edilebilmelerine ragmen, afitle
tasınan Shallot latent virus (SLV)’ü ile Onion yellow dwarf virus (OYDV)’ü belirgin yesil aksam simptomları
olusturmadıgından çogunlukla gözden kaçabilmektedir. 2007-2008 yılları arasında Dogu Akdeniz Bölgesinde
SLV’nin varlıgını arastırmak üzere Adana, Gaziantep, Hatay ve Mersin illerindeki sogan ekim alanlarından ve
marketlerde satılan soganlardan örnekler alınmıstır. Araziden toplanan 418 ve marketlerden toplanan 87
örnekteki SLV infeksiyonları DAS-ELISA testi ile arastırılmıstır. Sogan yetistirilen alanlardan toplanan
örneklerin 97’sinde marketlerden toplanan örneklerin ise 23’ünde SLV infeksiyonu tespit edilmistir. Genom
spesifik primerlerin kullanıldıgı testte ELISA testinde pozitif reaksiyon veren örneklerin tamamından 170 bp lik
DNA fragmentleri çogaltılmıstır. Çogaltılan bölgenin nükleotit dizilemesi yapılmıs ve dünyadaki diger izolatlar
ile karsılastırılmıstır. Seçilen izolat en yüksek % 96’lık oranla Japon izolatı ile benzerlik göstermistir. Aynı yıllar
arasında Dogu Akdeniz Bölgesinde sarımsak yetistiriciligi yapılan Adana, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaras,
Hatay ve Gaziantep illeri ile Kastamonu’nun Tasköprü ilçesinde yürütülen sürvey çalısmalarında 219 sarımsak
örnegi toplanmıs ve bu örneklerdeki OYDV serolojik olarak DAS-ELISA yöntemi ile arastırılmıstır. Testlemeler
sonucunda 194 örnekte OYDV infeksiyonu tespit edilmistir. _nfekteli numenelerden birinin PCR ürünü direk
sekans yöntemi ile dizilenmistir. Filogenik analiz sonucunda OYDV Dogu Akdeniz izolatının dünyadaki diger
izolatlar ile % 94 dolayında benzerlik gösterdigi tespit edilmistir. Bu çalısma ile SLV ve OYDV Türkiye’de ilk
defa tespit edilmis olup ülkemizde sogan ve sarmısak yetistirilen diger bölgelerdeki yaygınlıgının arastırması
bakımından önemli bir baslangıç noktası olma özelligi tasımaktadır