Özel Eğitim Alan Bireylerin Müzik Yoluyla Rehabilitasyonu: Bir Akreditasyon Model Önerisi


Özyörük Ü. E., Kurtaslan Yıldırım H.

X'th International Eurasian Educational Research Congress, İstanbul, Türkiye, 8 - 11 Haziran 2023, ss.1025-1026

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1025-1026
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET:

Özel eğitim alan bireyler, akranlarından farklı gelişim özelliklerine sahip olup, standart eğitim sistemi tarafından karşılanamayan farklı bir eğitime ihtiyaç duyan kişilerdir. Bu duruma yönelik eğitim programlarının bulunduğu özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin yer aldığı kurum ve kuruluşlar bulunmaktadır. Bu bireyler alternatif eğitim modellerinin kullanıldığı bu kurum ve kuruluşlarda ilgi alanlarına, öğrenme stiline ve öğrenme hızına uygun eğitime tabi tutulmaktadır.  Özel eğitim öğrencilerinin bireysel müfredatlarındaki uygulamalar incelendiğinde müzik yoluyla eğitim modellerinin aktif bir şekilde kullanıldığı belirlenmiştir.  Bu özel eğitim süreci içerisinde eğitimcilerin oluşturdukları bireysel ve toplu uygulanan programlarda müzik yoluyla öz bakım becerilerinin geliştirilmesi, davranış bozukluklarının giderilmeye çalışılması ve öğrenme güçlüklerinin aşılmaya çalışılması sağlanmaktadır.  Bu çalışma ile özel eğitim alan bireylerin müzik aracılığıyla öz bakım becerilerini geliştirmek, kişisel gelişim eksikliğine dayalı davranış bozukluklarını gidermek ve öğrenme güçlüğünü yenmelerini sağlamak amacıyla kurumlarda uygulanabilir bir akreditasyon modeli ortaya koymak amaçlanmaktadır. Türkiye’de özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla rehabilite etmek amacıyla yapılmış bir akreditasyon çalışması yapılmamıştır. Bu nedenle bu çalışmada özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla rehabilite etmek amacıyla bir akreditasyon model önerisi sunulmak istenmiştir.

Bu çalışmada özel eğitim alanında müziği kullanma ile ilgili mevcut eksikliğin giderilmesi, özel eğitimdeki müzikal faaliyetlerin artarak, kurum, eğitimci ve öğrencilerin becerilerinin artırılmasına yönelik bir akreditasyon model önerisi sunulması amaçlanmaktadır.

Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden temellendirilmiş kuram çalışması deseninde tasarlanmıştır. Araştırma için veriler, literatür taranarak , gerekli dökümanlar incelenerek hem Özel eğitim alanında hem de müzik alanında uzman kişiler ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Türkiye’de özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla rehabilite etmek amacıyla yapılmış bir akreditasyon örneği bulunmadığı için bu alana yönelik uzman kişilerin görüşlerine başvurulmuştur. Bu görüşler doğrultusunda akeditasyon model önerisi geliştirilmiştir.

Görüşmeler sonucunda özel eğitim alan bireylerin eğitiminde müziğin hem amaç hem de araç olarak kullanıldığı, ritim, ezgi ve şarkı sözleri yoluyla farklı becerilerin geliştirildiği sonucuna varılmıştır. Bireyler üzerinde müzikteki ritim yoluyla beden koordinasyon becerileri, ezgi ve şarkı sözleri yoluyla öz bakım becerileri, ritm, ezgi ve şarkı sözleri yoluyla ise davranış bozukluklarının düzeltildiği  ortaya çıkmıştır. Tüm bu sonuçlar özel eğitim alan bireylerin müzik yoluyla geliştirilmesi, rehabilite edilmesi amacıyla oluşturan akreditasyon model önerisinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla rehabilite etmek amacıyla araştırma için geliştirilen akreditasyon model önerisinde, müziğin önemli unsurları kullanılmıştır. Bu unsurlar; ritim, ezgi ve şarkı sözlerinden oluşmaktadır. kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Özel Eğitim, Müzik, Ritim, Rehabilitasyon, Akreditasyon, Temellendirilmiş Kuram Araştırması