KÜLTÜR VARLIKLARININ TAHRİBATI VE SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM AÇISINDAN ÖNEMİ: DÖŞEMEALTI İLÇESİ VE ANYDROS-EUDOKİAS ANTİK KENTİ ÖRNEĞİ

Kökmen Seyirci H., Alpaslan H.

MULTİDİSİPLİNER PERSPEKTİFTEN SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM, Burcu ILGAZ, Editör, İksad Yayınevi, Ankara, ss.223-243, 2022

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Diğer
  • Basım Tarihi: 2022
  • Yayınevi: İksad Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.223-243
  • Editörler: Burcu ILGAZ, Editör
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Turizmin, ülkemiz açısından önemi hangi alanda olursa olsun su götürmez bir gerçektir. Özellikle ülke ekonomisi bakımından önemli bir kaynak olan turizmin sürdürülebilirliğini sağlamak adına, onu besleyen ve gelişmesine vesile olan kaynaklara sahip çıkıp korumak ulusal bir görevdir. İşte bu çalışmanın konusunu oluşturan Kültür varlıkları, turizmin sürdürülebilirliği hususunda en faktördür. Ülkemiz sınırlarında yer alan kültür varlıkları, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını koruma kanunu kapsamında muhafaza edilmektedirler. Bahsi geçen yasa dışında, birçok kültür varlığı UNESCO tarafından dünya mirası olarak kabul edilmiş, dünya miras listesine ve geçici miras listesine alınarak korumaların üst düzeyde olmasına ayrıca katkı sağlamıştır. 2863 sayılı yasa ile sadece kültür varlıkları değil aynı zamanda Anadolu tabiatının doğal güzellikleri de koruma altına alınmıştır. Yasa çerçevesinde Kültür Varlılarını Koruma Bölge Kurullarınca arkeolojik, doğal, kentsel sit gibi, sit alanı ilan edilmiş olan alanlar, her ne kadar koruma altına alınmış olsa da ne yazık ki tahribatın önüne tam anlamıyla geçilememiştir. Kültür varlıklarındaki tahribat farklı yollarla meydana gelmektedir. Bu tahribatlar içerisinde en üzücü olanı, “Vandalizm” olarak nitelendirilen ve bilinçli bir şekilde definecilerin vermiş oldukları zararlar neticesinde meydana gelenlerdir ve maalesef ülkemizde bugün en yaygın görülen tahribat örneğidir. Diğer bir tahribat ise farkında olmadan ve tamamen kültür varlıkları konusunda Anadolu halkının bilinçsizliğinden kaynaklanan tahribatlardır. Cumhuriyetin ilk yıllarında, henüz bir kültür politikasının olmadığı süreçlerde, Anadolu halkı var olan mevcut antik kentlerin, hem yaşam koşulları bakımından uygun coğrafyaya sahip olması hem de tarım ve hayvancılık gibi ekonomik faaliyetlerin yürütülebileceği alanlarda kurulmuş olmasından dolayı, yerleşim yeri olarak, ya direk antik kentlerin üzerine konmuş ya da yakınında bir alanı tercih etmiştir. Bu sebepledir ki bugün birçok antik yerleşimin üzerinde modern köy-kentler görülür. İşte kurulan bu modern yerleşimler, kendi gelenek-göreneklerine ve inanç sistemlerine göre yeni yaşam alanları oluştururken kasıtlı bir şekilde olmasa da kültürel tahribat gerçekleştirmişlerdir. Bu makalenin yazılmasına ilham kaynağı olan Anydros-Eudokias kenti de bundan nasibini almış talihsiz kültür varlıklarından sadece bir tanesidir. Çalışmada, bugün hala, gerekli koruma önlemlerinin alınması ve tahribatın önüne geçilmesi durumunda genelde Antalya turizmine, özelde ise Döşemealtı ilçesi turizmine sağlayacağı katkılar3 , özellikle de Döşemealtı ilçesinin yerel kalkınmasında ve tanıtımındaki rolüne ilişkin öneriler sunulacaktır.