Uluabat Gölü Su Kirliliğine Bağlı Olarak Cyprinus carpio ve Silurus glanis’teki Genetik Hasar Düzeyinin Belirlenmesi


Berber A. A., Emre N., Güneş M., Yalçın B., Pak F., Aktaş Ö., ...Daha Fazla

Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, cilt.7, sa.3, ss.219-232, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research
  • Derginin Tarandığı İndeksler: BIOSIS, CAB Abstracts, Veterinary Science Database, Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.219-232
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yeryüzünde gerek insan gerekse suda yaşayan organizmaların yaşamlarının devamlılığı açısından temiz su kaynakları giderek azalmaktadır. Tarımsal faaliyetler, sanayi atıkları ve evsel atıklardan kaynaklı gibi birçok kirletici suların kirlenmesine neden olmaktadır. Farklı kaynaklardan sulara karışan toksikantlar nedeniyle sularda yaşayan organizmalarda çeşitli genetik hasarlar ortaya çıkabilmektedir. Genetik materyaldeki hasarlar, sucul organizmaların adaptasyon kapasitesinde düşüş ve avcıdan kaçış gibi davranışlarda yetersizlik gibi yaşamsal önemde sorun yaratabilmektedir. Bu nedenle, organizmanın hayatta kalabilme yeterliliğinin korunabilmesi için genetik materyalin stabilitesi önemlidir. Bu çalışmada Uluabat Gölü’ndeki genotoksik potansiyel, farklı lokaliteden toplanan Cyprinus carpio (Sazan balığı) ve Silurus glanis (Yayın balığı) üzerinde tek hücre alkali jel elektroforezi (KOMET) ve mikronukleus (MN) teknikleri ile değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Uluabat Gölü’nde ilkbahar ve yaz mevsimlerinde alınan kan örneklerindeki genotoksisite potansiyeli kış mevsimine göre yüksek bulunmuştur. Ayrıca su ve sedimente ait 9 farklı ağır metalin (Pb, Cd, Hg, As, Ni, Cr, Cu, Zn ve Mn) birikim düzeyleri analiz edilmiştir. Balık dokularında yapılan analiz sonuçlarına göre Hg kasta, As ve Zn böbrekte, Pb, Cd, Ni, Cr, Cu ve Mn karaciğerde daha fazla birikim gözlenmiştir.