Amaç: Araştırmanın amacı İzmir Esentepe Sağlık Ocağı Bölgesi’nde yaşayan 75 yaş ve üzerindeki yaşlıların yaşam kalitesini ve etkileyen etmenleri belirlemektir. Gereç ve yöntem: Kesitsel tipteki çalışma Ekim 2006-Mayıs 2007 tarihleri arasında İzmir Esentepe Sağlık Ocağı Bölgesi’nde gerçekleştirildi. Araştırma evreni bu bölgede yaşa¬yan 75 yaş ve üzeri 851 kişiydi. Standart sapma 46, ± 5 hata, %95 güven düzeyinde 235 kişi, sistematik örneklemeyle belirlendi. Araştırmanın bağımlı değişkeni yaşam kalitesi, bağımsız değişkenleri sosyo-demog¬rafik özellikler, sosyal destek, depresyon, günlük yaşam etkinlikleri ba¬ğımlılık durumuydu. Yaşam kalitesi için SF 12, günlük yaşam etkinlikleri için Barthel İndeksi, depresyon için Geriatrik Depresyon Ölçeğinin kısa formu kullanıldı. Veri yüz-yüze görüşme tekniğiyle toplandı, bağımsız gruplarda t testi, Mann-Whitney U Testi ve çoklu regresyon ile çözümlendi.Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 79,1 ± 4,3 (75-98), %58,9’u kadın, %51,4’ü evli, %45,9’u ilkokul mezunuydu. %92,5’inin sağlık güvencesi vardı. Yaşlıların %24,7’sinin GYE’de bağımlı olduğu ve %24,0’ında depresyon varlığı saptandı.İki değişkenli analizlerde Fiziksel Bileşen Özet Skor (FBÖS) ve Ussal Bileşen Özet Skor (UBÖS) kadınlarda anlamlı olarak daha düşükken ortaokul veya üstü eğitimlilerde, geliri giderine eşit veya fazla olanlarda anlamlı olarak daha yüksekti. Baston kullananlarda hem FBÖS hem de UBÖS daha düşüktü (p<0,05). FBÖS evlilerde ve sağlık güvencesi olanlarda daha yüksekken kronik hastalığı olanlarda daha düşüktü (p<0,05). FBÖS ve UBÖS, depresyon ve GYE’de bağımlılık saptananlarda anlamlı olarak daha düşüktü. Çoklu regresyon analizi sonucunda cinsiyet, baston kulla¬nımı, bağımlılık puanı ve kronik hastalık sayısı ile FBÖS, bağımlılık ve depresyon puanı ile UBÖS arasında anlamlı ilişki olduğu saptandı.Sonuç: Yaşlılarda bağımlılık, kronik hastalık, depresyon varlığı, baston kullanımı ve cinsiyet yaşam kalitesi için önemli risk etmenleri olarak bu¬lunmuştur. Risk grupları göz önünde bulundurularak yaşlı nüfusun YK’lerini arttırmak önemli sağlık hedeflerinden olmalıdır.
Objective: The aim of the study is to define the quality of life (QoL) and the factors affecting it in elderly pe¬ople over 75 years living in Izmir Esentepe Health Center Region. Material and method: The cross-sectional study was conducted during October 2006 and May 2007 in Izmir Esentepe Health Center Region. The study population of the research consisted of 851 elderly people of 75 years of age or over living in this region. Twohun¬dredthirtyfive people were deter¬mined by systematic sampling, with a standard deviation of 46, ±5 error, and 95% confidence level. The de¬pendent variable of the study was QoL, the independent variables were socio-demographic character¬istics, social support, depression, and dependency on activity of daily living (ADL). The SF-12 was used for QoL assessment, Barthel Index for ADL, and the short form of Geri¬atric Depression Scale for depres¬sion assessment. The data were collected by face to face interviews and analyzed by t test, Mann-Whit¬ney U test and multiple regression analysis. Results: The average age was 79.1 ± 4.3 (75-98), with a female proportion of 58.9%, 51.4% of the study population were married, 45.9% of them primary school graduates, and 92.5% had health insurance. It was determined that 24.7% of the elderly people were dependent on GYE and 24.0% of them had depression. In univariate analyses, Mental Com¬ponent Summary Score (MCSS) and Physical Component Summary Score (PCSS) were significantly lower in women, although MCSS and PCSS were significantly higher in elderly people with middle school or higher education, in those with spending equal to income or more income than spending. In the elderly people using the stick, both MCSS and PCSS were lower (p<0.05). MCSS were higher in married peo¬ple and in the ones with health in¬surance although in the ones with a chronic disease were lower (p<0.05). MCSS and PCSS were significantly lower in those with dep¬ression or dependency to ADL. At the end of multiple regression analy¬sis, significant relations were found between sex, dependency score, number of chronic diseases and using stick and MCSS and between dependency, depression score and PCSS. Conclusion: The presence of de¬pendency, chronic disease, and depression, using stick and gender were found as significant risk factors for QoL. Taking risk groups into con¬sideration, improving the QoL’s of the elderly population should be one of the important health goals.
