Farklı buğday genotiplerinin in vitro rejenerasyon ve genetik transformasyon özelliklerinin araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Öğrenci: Ayşe Gül Nasırcılar

Danışman: KAYAHAN FIŞKIN

Özet:

Bu çalışmada, buğdayın in vitro rejenerasyon yeteneği ve Agrohacterium tumefaciens aracılığı ile genetik transformasyonu araştırılmıştır. Olgunlaşmış embriyo kültüründen kallus oluşumu ve sürgün rejenerasyonuna yönelik etkili bir yöntem geliştirmek için, iki kışlık buğday türünden (Triticum aestivum, Triticum durum) 10 farklı genotipin olgunlaşmış embriyoları, içlerine değişik bitki büyüme düzenleyiciler eklenmiş Murasbige & Skoog (MS) besin ortamında kültüre alınmışlardır. Farklı İndüksiyon ortamlarında, kültür cevabına genotipin etkisi yüksek bulunmuştur. T. aestivum çeşitleri arasında Yakar en iyi rejenerasyon kapasitesine sahipken, T. durum çeşitleri arasında Kızıltan ve Yılmaz en iyi rejenerasyon kapasitesine sahip çeşitlerdir. Kallus oluşum oram ve kallusun rejenerasyon kapasitesi birbirinden bağımsız olmuştur. Olgunlaşmış embriyolar, yıl boyunca kullanıma hazır olmalarından dolayı, buğday doku kültüründe etkili bir kaynak olarak kullanılabilir. Transformasyon çalışmalarında iki farklı Agrobacterium tumefaciens susu kullanılmıştır. Olgun embriyo ve olgun embriyodan oluşan kalkışlar gus ve nptll genlerini taşıyan Agrobacterium suşları ile enfekte edildi. Transformasyon çalışmaları sonucunda, herhangi bir aday transgenik bitki elde edilememiştir.