Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, -, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLEYRA ADIGÜZEL KAYA
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Güler Leyla Satı Duran
Eş Danışman: Çiler Çelik Özenci
Özet:
Yöntem: Normal gebelikte epitelyal bariyerin kalkması sürecini içeren G4 gece (23:00), G5 sabah (09:00), G5 gece (23:00), G6 sabah (09:00) günlerinde ve HBEGF ve AKT sinyalini inhibe eden moleküller ile kaplanan boncukların (bead) transfer edildiği fare endometriyumunda HBEGF, AKT, p-AKT ve FoxO1 ekspresyonları immünofloresan işaretlemelerle değerlendirilmiştir.
Bulgular: PI3K sinyalizasyonunun aktivasyonu ile endometriyal lümen kapanması gerçekleşir. Embriyonik HBEGF, endometriyum epitelinde PI3K sinyalizasyonunu başlatır ve böylece AKT aktive olur. Bunun sonucunda embriyonun temas ettiği lümen epitelinde FoxO1 sitoplazmaya taşınır, epitelde apoptoz önlenir ve bunun yerine embriyo entozis ile epitelyal bariyeri aşar. Epitelyal bariyerin aşılmasından sonra, nükleusa geçen HBEGF kendi transkripsiyonel inhibisyonunu başlatır, böylece nükleer FoxO1 birikimine sebep olur ve kapanan lümen epitelinde apoptoz gerçekleşir.
Sonuç: Bu çalışmada, HBEGF, AKT, p-AKT ve FoxO1 sinyalizasyonunun embriyonun
epitelyal bariyeri aşma sürecindeki rolleri ortaya konmuştur. Günümüzde tekrarlayan
gebelik kayıplarının nedenleri arasında % 40-50’si ise açıklanamayan nedenler olarak
belirtilmektedir. Bunlar göz önüne alındığında embriyonun epitelyal bariyeri aşamaması
durumu insanda açıklanamayan gebelik kayıplarının sebepleri ile ilişkili olabilir. Diğer
yandan AKT, p-AKT ve FoxO1 molekülleri sağlıklı bir gebeliğin yanı sıra sağlıklı bir
endometriyal homeostaz için de önemli görünmektedir. Bu nedenle çalışmamızın
sonuçları, endometriyal hastalıklar için terapötik hedef molekül geliştirilmesi bağlamında
da yeni projeler yapılması için bir temel oluşturmuştur.