Plastik serada yetiştirilen bazı üzüm çeşitlerinin erkencilik, verim ve kalite faktörleri üzerine budama zamanları, asma şarjları ve terbiye sistemlerinin etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Öğrenci: İlknur Polat

Danışman: HALİL İBRAHİM UZUN

Özet:

Açık arazide ve plastik serada yetiştirilen Yalova İncisi, Trakya İlkeren, Uslu, Ergin Çekirdeksizi, Yalova Çekirdeksizi ve Early Cardinal üzüm çeşitlerinde erkencilik, verim ve kalite faktörleri incelenmiştir. Plastik sera içerisinde bulunan asmalara ocak başı, ocak ortası ve şubat başı olmak üzere 3 farklı budama zamanı uygulanmıştır. Ayrıca, Trakya İlkeren üzüm çeşidinde 4 farklı terbiye sistemi (tek kollu kordon, tek kollu bükülü guyot, dikey kordon ve Y terbiye sistemi) üzerinde, 3 farklı salkım ( 4, 6 ve 8 salkım/asma ) ve göz şarjının; (12, 15 ve 18 göz/asma ) erkencilik, verim ve kalite faktörleri üzerine etkileri incelenmiştir. Açık arazide ve plastik serada en erken olgunlaşan üzüm çeşidi Uslu, en geç olgunlaşan Yalova Çekirdeksizi olmuştur. Toplam verim, çeşitlere göre değişmekle birlikte, plastik serada daha düşük olmuştur. Yalova Çekirdeksizi hem plastik serada hem de açık arazide en düşük verimli çeşit olmuştur. Ergin Çekirdeksizi, Trakya İlkeren, Early Cardinal, Yalova İncisi ve Uslu çeşitlerinin ise her iki alanda da verimli oldukları tespit edilmiştir. Salkım ve tane özellikleri serada veya açık arazide yetiştiriciliğe göre çok fazla değişiklik göstermemiştir. Budama zamanları içerisinde en erken hasat, 1. budama zamanından sağlanmıştır. Çeşitlere ve yıllara göre değişmekle birlikte, 1. budama diğer budama zamanlarıyla karşılaştırıldığında, 3. budama zamanına göre 2-24 günlük erkencilik sağlanmıştır. Budamazamanları ve asma şarjı; toplam verimi, salkım ve tane özelliklerini önemli ölçüde etkilememiştir. Terbiye sistemleri ve asma şarjlarının erkencilik üzerinde etkisi görülmemiştir. Terbiye sistemleri içerisinde en yüksek verim, 18 gözlü bükülü tek kollu guyot ve tek kollu kordon sisterdefmdBn^sağlanmıştır. Salkım esas alınarak yapılan şarjlarda, toplam verim Ssalkımlı asmalarda, 4 ve 6 salkımlılara göre dana fazla olmuştur. Genelde, salkım ve tane özellikleri üzerinde göz ve salkım şarjlarının istatistiki etkisi saptanamamıştır.